Στην Ινδία ονομάζεται σφραγίδα του Βισνού του Συντηρητή, και δηλώνει τη διπολικότητα της φύσης-ύλη και πνεύμα, ή αρσενικό και θηλυκό. Η κορυφή του επάνω (όρθιου) τριγώνου αντιπροσωπεύει τη θεία μονάδα, ενώ η κορυφή του κάτω (σκουρότερου) τριγώνου αντιπροσωπεύει τον εκδηλωμένο, υλικό κόσμο. Το ανερχόμενο τρίγωνο δηλώνει το πνεύμα, τη συνείδηση και την απόκρυφη σοφία, τα οποία αντανακλούνται στο αντεστραμμένο τρίγωνο (σκούρο) που αντιπροσωπεύει την ύλη, το ορατό διάστημα, την εκδήλωση και τη σοφία του φαινομενικού κόσμου. Τα δύο τρίγωνα μαζί αντιπροσωπεύουν το εκδηλωμένο σύμπαν που προβάλλει από το κεντρικό σημείο μέσα στον κύκλο του όφεως του χρόνου και του χώρου. Επίσης σχηματίζουν το εξάγωνο των έξη αρχών, κοσμικών και ανθρώπινων, οι οποίες προβάλλουν από την έβδομη αρχή, τον ανώτερο εαυτό κάθε οντότητας, η οποία συμβολίζεται από το σημείο στο κέντρο του σχήματος. Παρουσιάζεται έτσι η επταπλή σύνθεση του σύμπαντος και του ανθρώπου.

 άστρο του Δαβιδ ….

The Union of Opposites

 From The Spiritual Venturer, February 1999

 By Rev. Bette Jo Benner

 In our previous issue, we discussed the four elements, Fire, Water, Earth and Air. The Alchemists believed that all created matter was composed of one or more of these four elements. Consistent with Hermetic Law which is the basis for Alchemy, this includes man himself. Hermetic Law says “As above; so below; as without, so within.” All outer conditions are reflections of, or correspondences of inner conditions.

The Alchemists’ four elements correlate to four of the basic elements of organic chemistry:

Earth—–carbon

Water—–hydrogen

Air——-oxygen

Fire——nitrogen or sulfur

In turn, they each have a rarefied elemental essence:

Earth – rarified – Gnomes

Water – fluid essence – Nymphs

Air — intangible – AEth – Sylphs

Fire – etheric flame – Salamanders

And consistent with their love of opposites: Earth must become weightless, Water must become fiery, Air must become solid and Fire must become liquid. The four elements were at one in a mysterious object. This object is man. And so Alchemy has to do with a balancing of opposites within ourselves.

The Alchemists’ materials which they used in their physical art also symbolize the aspects of the Great Work of spiritual development. Three materials involved in the Alchemical processes correlate to the three aspects of man; body, mind and spirit. Sulfur symbolizes the intellect, the conscious or masculine. Mercury or Quicksilver symbolizes the emotions, the unconscious or feminine.

The great secret, which for centuries was known only to the Initiated, was finally exposed by General Ethan Allan Hitchcock, a century ago, is that Lead, the prima materia, which is called by a hundred names, every one a riddle, symbolizes the unregenerate man himself.

This lead is us before we have become spiritual beings. It is the base material, negative thoughts, lustful passions and harmful emotions which the aspirant of alchemy must change or transmute into the spiritual or gold. Lead represents the chaotic, heavy and sick condition of metal or the inward man. Gold expresses the perfection of both metallic and human existence.

Remember we said that the Alchemists believed that everything could be raised to a higher level of being. And recently, science has shown that even elements may be changed from one to another, something that was unthinkable only a few decades ago.

This idea was most important as it related to man. The process of raising the level of man has become known as The Great Work. There are three stages to this Work:

1. The Lesser work, also called the fore work or the purification.

2. The Greater work, also called the Main work, the making of the Philosopher’s Stone or Grand Elixir.

3. The After Work, the projection of the Philosopher’s Stone upon the lead to turn it into gold.

The Lesser Work, the successful completion of which is called Luna, is the spiritualization of man, the purified, exalted emotions that have been stabilized or sublimated – brought into the sublime. It is symbolized by the purest possible Quicksilver, which when completed is symbolized by Silver. It is the result of faith followed by works.

The Greater Work, which when completed is called Sol, is the embodying of spirit; an operation of the Holy Spirit which penetrates from without. It is symbolized by the purest possible sulfur, which when completed is symbolized by gold. It is the result of the preparation of the mind followed by grace.

The completion of these two stages of the Work result in the Philosopher’s Stone, that which will transmute Lead, the base man, into gold.

The After Work, or third stage, is almost never discussed. The culmination of this third stage is Illumination.

The Seal of Solomon or the Star of David: Using the symbolism above for the masculine and feminine duality of the universe, we will use Fire for the former and Water for the latter. Fire then, represents the intellect, the spirit and the masculine. Water represents the emotions, the unconscious, the heart and the feminine.

This same symbolism can be found in the story of creation in Genesis. “And the Spirit of God moved upon the face of the waters.” It is the two coming together which is necessary for creation. Together they provide the synthesis of all elements, the union of all opposites.

An equilateral (meaning that all three sides are equal in length) triangle with its apex pointing upward, is used as a symbol for Fire. The same equilateral triangle with its apex pointing downward is a symbol for Water. When the two come together, as in the Seal of Solomon or Star of David the two intertwined triangles represent the union of the opposites both within man and out in the universe.

These two triangles can be symbols in another way as well. The triangle with its apex pointed upwards also represents man. This is part of the symbolism of the pyramid on the dollar bill.

On the lowest level of the triangle is the physical or animal man. This correlates to the level of most of mankind and is the starting point in the Lesser Work. This is the body.

The second level of this triangle is the level of desire. It relates to the appetites and as yet unregenerate desires of the flesh. This is the heart or emotions.

The third level of the triangle is the level of the intellect, as yet unenlightened. It is in the realm of concrete thought. It represents the mind. These three aspects make up the mortal, unregenerate man: body, mind and heart.

If we are to reach Spiritual Illumination, the triangle must be inverted. The top of the first triangle becomes the bottom of the second. The mind, now on the first level, must change and become regenerated and capable of more abstract thought. It becomes higher mind, imbued with higher ideals. This is the First Degree.

The second level, the heart or desire nature becomes purified and through its lofty desires reaches the point of communion with the Hierarchies. This is the Second Degree.

Finally, on the third level, the fully regenerated or spiritualized mind and heart enable the regeneration of the mortal into the immortal. This is the true self and the Third Degree.

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

 Ο ουροβόρος όφις ή απλά ουροβόρος λέγεται ο όφις (το φίδι) τη στιγμή που ελίσσεται γύρω από τον εαυτό του και δαγκώνει την ουρά του αφαιρώντας το υπόλοιπο του παλαιού δέρματός του, δίνοντας έτσι την εντύπωση ότι τρώει την ουρά του. Η περίκλειστη αναπαράστασή του αποτελεί ένα αρχαίο σύμβολο της αιωνιότητας και της συνέχειας του κυκλικού χρόνου. Αποτελεί επίσης από τα πλέον διαδεδομένα μασονικά ή ακόμη και γνωστικά σύμβολα. Βέβαια αξίζει να σημειωθεί ότι ως σύμβολο υπάρχει πολύ πιο πριν εμφανιστεί ο Μασονισμός.

Η πρώτη που απαθανάτισε το σύμβολο αυτό, ήταν η πριγκίπισσα στην αρχαία Ελλάδα Μελίνα η οποία το μετέτρεψε σε οικόσημο της οικογένειάς της. Ιστορικά φαίνεται να λατρεύεται ως σύμβολο κατά τους πρώτους μετά Χριστόν χρόνους στη Φρυγία από τους Ναασενιανούς (οπαδοί γνωστικής αίρεσης όπως και οι Οφείτες) που θεωρούσαν τον όφι ως σύμβολο της υπέρτατης δύναμης της φρόνησης και της μυστηριακής γνώσης. Είχε συνδυασθεί η ρήση του Ιησού Χριστού στη Κ.Δ.: “γίνεσθε φρόνιμοι ως ο όφις”

Αργότερα για τους Αλχημιστές ο ουροβόρος όφις όπως και το “φιλοσοφικό ωόν” υποδηλώνει το ενιαίο της ύλης, την απόλυτη ενότητα, την έννοια της ψυχής του κόσμου, δηλαδή το “πάν που περιβάλλει παν ότι παρέχει γένεση”. Εξ αυτού παρέχεται και η μυστικιστική ρήση: “εν το παν και δι΄ αυτού το παν και εις αυτό το παν”.

Η παραπάνω ρήση φέρεται πολύ συχνά εντός του συμβόλου ή επί του σώματος του ουροβόρου όφεος.

Στις διάφορες φιλοσοφικές αναζητήσεις ο ουροβόρος όφις συμβολίζει τη συνθετική ενότητα του ανθρώπου σε συνδυασμό με την έννοια της κυκλικής κίνησης της Γης.

Υπάρχουν πολλές εκδοχές για το τι ακριβώς αντιπροσωπεύει. Πολλοί πιστεύουν ότι αντιπροσωπεύει την δημιουργική ώθηση της νέας αρχής, αλλά και την σοφία. Κάποιοι το έχουν συνδέσει και με την ανανέωση και την αναγέννηση επειδή το φίδι έχει την δυνατότητα να αλλάζει δέρμα. Μια άλλη άποψη είναι ότι το κυκλικό του σχήμα υποδεικνύει την εκπνοή και την εισπνοή του Ινδού Βράχμα, του Κοσμικού Δημιουργού, του θεού της επέκτασης. Όταν ο Βράχμα εκπνέει οι κόσμοι εμφανίζονται, και αυτό συμβολίζεται με την κατερχόμενη φορά του σώματος του φιδιού, ενώ η ανερχόμενη φορά του συμβολίζει την άνοδο και επιστροφή των κόσμων προς το πνεύμα. Η σπειροειδής αυτή κίνηση είναι αιώνια και δείχνει την εξέλιξη της ζωής μέσω των κύκλων του χρόνου. Ο ίδιος ο κύκλος αντιπροσωπεύει την τελειότητα και την αποκατάσταση της συμπαντικής αρμονίας, καθώς επίσης και το Απεριόριστο, από το οποίο όλα προέρχονται και στο οποίο όλα επιστρέφουν.

Το σύμβολο συναντάται στην αρχαία Αίγυπτο, Αρχαία Ελλάδα, Δ. Αφρική, τους Γνωστικούς, τους Βουδιστές κ.λ.π.

Το σύμβολο υπάρχει στο παλιό χαρτονόμισμα των πεντακοσίων δραχμών. Συγκεκριμένα στο κάτω μέρος του χαρτονομίσματος

από http://artofwise.gr/html/categories_content/symvola/ourovoros.html

Ουροβόρος  «Το Τέλος μου, είναι η Αρχή μου»

~ Γράφει η Νεφέλη ~ Ο Ουροβόρος που δαγκώνει ή καταπίνει την ουρά του, είναι ένα πολύ συνηθισμένο σύμβολο, άμεσα συνδεδεμένο με την Αλχημεία, τους Γνωστικούς πρωτο-Χριστιανούς και την Ερμητική φιλοσοφία, αλλά το συναντάμε και σε ολόκληρο τον κόσμο με διάφορες μορφές.  Η αρχαιότερη απεικόνιση που γνωρίζουμε, χρονολογείται το 1600 π.Χ. στην Αίγυπτο, αν και ακόμα αρχαιότερες απεικονίσεις δράκων στην Ασία του 4700 έως 2200 π.Χ., θυμίζουν έντονα τον Ουροβόρο και ίσως η αρχική του προέλευση να είναι από εκεί, που πέρασε στην Αίγυπτο με τον δρόμο του μεταξιού. Από τους Αιγυπτίους πέρασε στους Φοίνικες και από τους Φοίνικες στους Έλληνες, όπου έλαβε την ονομασία «Ουροβόρος» με την οποία έγινε γνωστό το σύμβολο και κυριολεκτικά σημαίνει «καταβροχθίζει την ουρά του». Συνήθως αναπαρίσταται σαν φίδι, το αρχέγονο και ερμαφρόδιτο σύμβολο θανάτου και αναγέννησης, καταστροφής και δημιουργίας, σοφίας και πάθους, που συναντάμε σε κάθε φιλοσοφία και θρησκεία ανά τον κόσμο. Άλλες φορές αναπαρίσταται ως ερπετοειδής δράκος, ο λεγόμενος και «φτερωτός όφις»,  που επίσης πρόκειται για αρχαιότατο σύμβολο που συναντάμε σε κάθε φιλοσοφία ανά τον κόσμο. Ο Δράκος ως «φτερωτός όφις» συνδυάζει τα γήινα με τα ουράνια, την ύλη με την ψυχή, τα κατώτερα με τα ανώτερα και τα έξω με τα έσω. Επίσης, ο Ουροβόρος μερικές φορές αναπαρίσταται με δύο πόδια, τονίζοντας την δυαδικότητα της φύσης του, άλλες φορές με τέσσερα πόδια, παραπέμποντας στα 4 βασικά στοιχεία του κόσμου και άλλες φορές με φτερά σαν νυχτερίδας, η οποία, όπως και ο «φτερωτός όφις», συμβολίζει τα γήινα (ποντίκι) και τα ουράνια (πουλί). Κατά έναν πρώτο, γενικό συμβολισμό, ο Ουροβόρος είναι σύμβολο της αιωνιότητας, ο αέναος κύκλος που γεννά, παντρεύεται, γονιμοποιεί και σκοτώνει τον εαυτό του. Ο κύκλος που αναλώνεται και ανανεώνεται… Δίνοντας όμως μεγαλύτερη προσοχή, μαθαίνουμε ότι ο Ουροβόρος που δαγκώνει την ουρά του, συμβολίζει κάτι τελείως διαφορετικό απ’ αυτόν που καταπίνει την ουρά του:  Ο Ουροβόρος που δαγκώνει την ουρά του είναι στατικός. Περιγράφοντας έναν κύκλο, συμβολίζει την τελειότητα, την αιωνιότητα και τον διαχωρισμό του Όλου σε εσωτερικό και εξωτερικό. Συχνά, απεικονίζεται ο μισός μαύρος και ο μισός λευκός, συμβολίζοντας έτσι την ισορροπία μεταξύ Φωτός και Σκότους, Αρσενικού και Θηλυκού, την δημιουργική και την καταστροφική πλευρά της Φύσης. Πρόκειται για μια απεικόνιση που θυμίζει έντονα το Ταοϊστικό Γιν-Γιάνγκ και την συναντάμε πολύ συχνά στους Γνωστικούς πρωτο-Χριστιανούς. Από τον Κώδικα του Μαρκιανού,  του 11ου αιώνα, στον οποίο  αναφέρθηκε ο Γιούνγκ. Αντίθετα, ο Ουροβόρος που καταπίνει την ουρά του, είναι δυναμικός. Περιγράφει την σπειροειδή δύναμη και συμβολίζει την σπείρα, που είναι κυλινδρική και αεικίνητη. Εάν φανταστούμε την κίνηση, ο Ουροβόρος συνεχίζοντας να καταπίνει την ουρά του, κάποια στιγμή θα φτάσει στο κεφάλι του και θα εξαφανιστεί. Έτσι, συμβολίζει την πύλη μεταξύ του Όλου και του Απόλυτου. Συμβολίζει δηλαδή τον κύκλο του Όλου, που εκτινάχθηκε και κινείται σαν σπείρα, μέχρις ότου να φτάσει στο ύστατο σημείο που θα το εκτινάξει πάλι πίσω από εκεί που ξεκίνησε, για να εξαφανιστεί πάλι μέσα στο Απόλυτο, από το οποίο εκτινάχτηκε αρχικά. Αυτήν την μορφή, συναντάμε πιο συχνά σε Αλχημιστικά χειρόγραφα. Για τους Αλχημιστές επίσης, αυτός ο Ουροβόρος συμβολίζει και τον κύκλο που ενώνει τον συνειδητό με τον υποσυνείδητο νου. Ο φημισμένος ψυχοαναλυτής Κάρλ Γιούνγκ, αναγνωρίζοντας την σοβαρότητα του συμβόλου, σχολιάζει λέγοντας: «Ο Δράκος είναι ίσως το αρχαιότερο σύμβολο της Αλχημείας για το οποίο έχουμε γραπτές μαρτυρίες. Εμφανίζεται ως ‘ο Ουροβόρος’, αυτός που τρώει την ουρά του, στον Κώδικα του Μαρκιανού, που χρονολογείται τον 10ο ή 11ο αιώνα, μαζί με το θρυλικό ‘Εν το Παν’». Ο Επίκουρος μας λέει «Το Παν ήταν από την αρχή σαν ένα αυγό, με το φίδι (πνεύμα) σαν λωρίδα ή κύκλο γύρω του». Ο Ουροβόρος εμφανίζεται επίσης μαζί με το Άλφα και Ωμέγα, ενώ κατά την Ορφική Κοσμολογία είναι αυτός που τυλίγει το Κοσμικό Αυγό -ο Αιώνας, ο χρόνος ζωής του Όλου.  Στους Νορβηγικούς μύθους τον συναντάμε με το όνομα Jormungandr, έναν από τα 3 παιδιά του Θεού Λόκι, που μεγάλωσε τόσο πολύ, ώστε μπορούσε να περικυκλώσει τον κόσμο και να δαγκώσει την ουρά του.   Στους Ινδουιστικούς μύθους αναπαρίσταται ως δράκος που περικλείει μια χελώνα -σύμβολο των 4 στοιχείων που στηρίζουν τον κόσμο. Τέλος, τον συναντάμε επίσης στους μύθους των Ατζέκων, των Κινέζων και των Σαμάνων.  Είναι πραγματικά εντυπωσιακό που οι σοφοί κάθε λαού ανά την υφήλιο, εδώ και πολλές χιλιάδες χρόνια μοιράζονται και ενστερνίζονται την φιλοσοφία που συμβολίζει ο Ουροβόρος. Ακόμα και πίσω από κάθε θρησκεία, νεότερη και παλαιότερη, συναντάμε έναν «Ουροβόρο»… Ένα γεγονός που επιβεβαιώνει την υπόθεση ότι οι θρησκείες και φιλοσοφίες του κόσμου και των αιώνων έχουν έναν κοινό πυρήνα… ________________ Πηγές: ~ Λεξικό Συμβόλων, του Τζ. Κούπερ, εκδόσεις Πύρινος κόσμος ~ ΑΛΧΗΜΕΙΑ το κλειδί των μυστηρίων, έργο συλλογικό, εκδόσεις Ανιχνευτές ~ Ο Ιησούς και η Χαμένη Θεά, των Timothy Freke και Peter Gandy, εκδόσεις Ενάλιος